Thoái hóa khớp là một bệnh lý ãn tính, tổn thương ở bệnh không phải là viêm nhiễm mà là thoái hóa sụn khớp đi kèm theo phản ứng xương và sụn. thoái hóa khớp được xem là như là bệnh của người có tuổi nhưng trong thực tế thì bệnh xảy ra ở tất cả lứa tuôi, tuy nhiên ước tính có đén 60% người trên 60 tuổi và 85% người trên 80 tuổi bị thoái hóa khớp. theo thống kê của tổ chức y tế thế tgiowis , có 0,5% dân số bị bệnh lý về khớp và trong đó có một phần năm là thoái hóa khớp. khi thời tiết thay đổi và khi trời lạnh ẩm thấp sắp tới các triệu chứng càng trầm trọng hơn.
Bệnh thoái hoái khớp ở người cao tuổi
Quan sát ở đầu xương của động vật chúng ta nhận thấy đầu xương này được phủ bởi một lớp màu trắng rất trơn láng được gọi là sụn . thoái hóa khiwos thương xảy ra ở vị trí sụn, tuy nhiên, tổn thương có thể ở xương dưới sụn hoặc ở màng hoạt dịch. sụn khớp bình thường là một mô không có mạch máu , bề mặt nhẵn bóng, có hai chức năng:đảm bảo cho khớp được cử dộng dễ dàng và chịu gánh nặng cơ học. sụn gồm các chất gian bào và một ít tế bào sụn sản xuất ra các thành phần cấu tạo chất gian bào. Những thành phần này làm cho sụn khớp có khả năng chịu đựng được lực ép vào. Chất gian bào gồm 3 thành phần chính là nước, chất tạo keo. và proteoglycan ưa nước.
Trong thoái hóa khớp thì các sụn này có sự biến đổi về sinh hóa và hình thái.người ta nhận thấy lương proteolycan bị giảm lượng ở gian bào, giảm proteolycan kết hơp. Lúc đầu khi mới bắt đầu bệnh, có sự tăng tổng hợp proteolycan nhưng khi bệnh tiến triển thì có sự giảm tồng hợp. có sự tăng hoạt động của một số men ở màng hoạt dịch vào gian bào làm hư hỏng cấu trúc của sụn. sự thoái hóa tại chỗ của sụn , sự hình thành một xương mới và sụn là nhưng điểm chủ yếu trong thoái hóa khớp. có sự rạn nứt và vowx mảnh nhỏ tại chỗ của sụn đồng thời với sự xuất hiện các chỗ gãy dưới sụn, hình thành các nang dưới sụn. các nang này có thể thứ phát sau các rạn gãy vi thể, sau hoại tử xương hoặc xâm nhập hoạt dịch qua các chỗ rạn nứt. cũng nhằm mục đích để chỉnh sửa sẻ làm xuất hiện các gai xương ở phần ngoài của khớp, cũng có thể gặp viêm thứ phát nhẹ ở màng hoạt dịch.
SỰ LÃO HÓA LÀ NGUYÊN NHÂN CỦA BỆNH THOÁI HÓA KHỚP.
Như đã nêu ở phần trên, thoái hóa khớp là bệnh của toàn bộ các thành phần cấu tạo khớp như sụn, xương đưới sụn, bao hoạt dịch. Nguyên nhân đầu tiên được đề cập là tích tuổi. thoái hóa khớp hay gặp ở người có tuổi và người già, người ta cho rằng sụn trong quá trình lão hóa chống đỡ kém với sự cọ sát cơ học, se dẫn đến tỏn thương và phá hủy cấu trúc khớp. theo quy luật của tạo hóa thì càng lớn tuổi khả năng sinh sản và tạo tạo sụn giảm dần. tế vào sụn theo thời gian sẻ lão hóa, già dần, khả năng tổng hợp chất tạo nên sợi collagen và proteolycan giảm dần dẫn đến chất lương sụn suy giảm, mất tính đàn hồi cũng như khả năng chịu lực.
Bệnh thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi
Nguyên nhân tiếp theo là sự thừa cân dẫn đến tăng sức đè nặng lên khớp, các nghiên cứu cho thấy sự tăng thoái hóa khớp ở người thừa cân nhất là ở khớp gối , háng, cột sống… yếu tố cơ học được cho là yếu tố thục đẩy quá trình lão hóa nhanh. Yếu tố này thể hiện sự tăng bất thường lực nén lên một đơn vị diện tích của mặt khớp, sự đè ép lặp đi lặp lại sẻ đưa đến phá hủy sụn. chẳng hạn cầu thủ bong đá dễ bị thoái hóa khớp gối. cầu thủ bóng chuyền dễ bị thoái hóa khớp vai và khuỷu, thợ mỏ thì dễ thoái hóa khớp vai và gối… ngoài ra còn nhiều yếu tố khác có thể là nguyên nhân của thoái hóa khớp như di truyền, nội tiết, đái tháo đường, chuyển hóa.
THOÁI HÓA KHỚP CHỦ YẾU LÀ TỔN THƯƠNG TẠI CHỖ.
Bệnh xuất hiện ở một hoặc nhiều khớp nhưng không có biểu hiện hệ thông, đây là đặc điểm phân biệt với các bệnh khớp khác. Dấu hiệu chính của thoái hóa khớp là đau nhiều tại các khớp bị tổn thương, cảm giác đau tăng khi gắng sức và giảm khi nghỉ ngơi. Trừ trường hợp thoái hóa cột sống gây chèn ép rễ thần kinh gây đau lan dọc theo dây thần kinh, còn lại phần lớn gây ra đau tại chỗ khớp bị thoái hóa. Đau có thể thành đợt kéo dài rồi giảm và hết nhưng sau đó lại xuất hiện đợt khác sau khi vận động nhiều, nếu đau nhiều sẻ gây tình trang co cơ phản ứng.
Bệnh thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi
Trong thoái hóa khớp có tình trạng hạn chế vận đông của khớp do tổn thương cấu trúc khớp. các động tác bị hạn chế có thể không nhiều và có thể chỉ ảnh hưởng một số động tác. Do hạn chế vận động nên các nhóm cơ liên quan không hoạt động. lâu ngày sẻ dấn đến teo cơ . các khớp thoái hóa có thể bị biến dạng nhưng thường không nhiều như các bệnh khớp khác, ở đây có thể có tình trạng gai xương mọc ở đầu xương hoặc cột sống bị gù , vẹo, cong, lõm…
Ngoài ra có thể nghe được tiếng lạo xạo khi vận động khớp hoặc tràn dịch khớp. cũng có thể gặp tình trạng cứng khớp, nếu có sưng , đỏ , nóng, tại khớp thì xem có viêm khớp kèm theo không.
PHÒNG NGỪA VÀ CHỮA TRỊ BỆNH THOÁI HÓA KHỚP.
Từ nguyên nhân gât ra thoái hóa khớp, các chuyên gia đưa ra một số khuyến cáo nhằm phòng ngừa tình trạng thoái hóa khớp:
- Trong lao động, sinh hoạt hoặc thể dục thể thao nên tránh một số tư thế xấu.
Bệnh thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi
- Tránh các động tác quá mạnh , đột ngột và sai tự thế khi mang vác nặng, đẩy, nâng….
- Có chế độ ăn uông và tập luyện phù hợp để tránh tăng cân quá mức.
- Phát hiện sớm và chữa trị sớm các bệnh lý của xương khớp , ngăn ngừa thoái thóa khớp thứ phát.
- Phòng ngừa và phát hiện sớm các bệnh nghề nghiệp , nhất là những người lao động nặng.
Chữa trị bệnh thoái hóa khớp gối chủ yếu là chữa triệu chứng: giảm đau và kháng viêm. Không có thuốc ngăn quá trình thoái hóa của khớp, trong đợt đau cấp tính dùng thuốc giảm đau và kháng viêm. Điều quan trong là điều trị phục hồi chức năng. Hiện nay , người ta quan tâm đến các phương pháp không dùng thuốc :các bài thể dục cho từng vị trí thoái hóa. Xoa bóp , vật lý trị liệu( chườm nóng, đèn hồng ngoại, máy song ngắn, song siêu âm.). đôi khi cần can thiệp ngoại khoa để chỉnh hình hoặc giải quyết chèn ép thần kinh.
Bài viết: Bệnh thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi
Comments[ 0 ]
Post a Comment
(Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu. Ban biên tập có thể sẽ biên tập nội dung phản hồi của quý vị cho phù hợp với tiêu chí chung của toà soạn). Xin cảm ơn phản hồi của bạn đọc gửi tới !